19.09.2025 12:19:00
Дата публикации
Жасанды интеллект (AI) халықаралық сауданы түбегейлі өзгерте алады — бұл туралы Дүниежүзілік сауда ұйымы (ДСҰ) жаңа баяндамасында мәлімдеді. Сарапшылардың бағалауынша, 2040 жылға қарай AI әлемдік сауда көлемін 34–37%-ға, ал жаһандық ЖІӨ-ні 12–13%-ға арттыруы мүмкін.
Негізгі фактор — транзакциялық шығындарды азайту. AI логистиканы автоматтандырады, кеден рәсімдерін жеңілдетеді және компанияларға сұраныстың өзгерісіне тез бейімделуге көмектеседі.
Технология күрделі реттеуші нормаларды сақтауды да жеңілдетеді. Мысалы, алгоритмдер өнімдердің көміртектік ізін бақылап, ЕО нарығына экспорттаушылар үшін маңызды деректер береді.
AI-аударма жүйелері мен аналитикалық модельдер шағын кәсіпорындарға тілдік және техникалық кедергілерді еңсеріп, сыртқы нарықтарға шығуға мүмкіндік береді.
ДСҰ-ның айтуынша, AI жеткізу тізбегінің ашықтығын арттырып, ықтимал үзілістерді болжай алады және маршруттарды оңтайландырып, тәуекелдер мен шығындарды азайтады.
Алайда ұйым ескертеді: инклюзивті саясатсыз AI цифрлық теңсіздікті күшейтуі мүмкін, себебі төмен табысты елдерде технологияға қолжетімділік шектеулі болып отыр.
Автоматтандыру еңбек нарығына да әсер етуі ықтимал. ДСҰ білім беру және қайта даярлау реформалары арқылы әлеуметтік салдарды жұмсартуға шақырады.
Тұрақты өсім үшін халықаралық келісімдер қажет: AI компоненттеріне баж салығын азайту, біліммен алмасу және бірыңғай стандарттар енгізу.
Баяндамада атап өтілгендей, жасанды интеллект — жай құрал емес, жаһандық сауданың құрылымын өзгертетін фактор. Оның әсері елдердің жаңа саясатқа қаншалықты тез бейімделуіне байланысты болады.
ДСҰ AI-ді болашақ сауданың инфрақұрылымы ретінде қарастыруға шақырады — зор әлеуеті бар, бірақ жаһандық үйлесімді жауапты қажет ететін құбылыс.
Негізгі фактор — транзакциялық шығындарды азайту. AI логистиканы автоматтандырады, кеден рәсімдерін жеңілдетеді және компанияларға сұраныстың өзгерісіне тез бейімделуге көмектеседі.
Технология күрделі реттеуші нормаларды сақтауды да жеңілдетеді. Мысалы, алгоритмдер өнімдердің көміртектік ізін бақылап, ЕО нарығына экспорттаушылар үшін маңызды деректер береді.
AI-аударма жүйелері мен аналитикалық модельдер шағын кәсіпорындарға тілдік және техникалық кедергілерді еңсеріп, сыртқы нарықтарға шығуға мүмкіндік береді.
ДСҰ-ның айтуынша, AI жеткізу тізбегінің ашықтығын арттырып, ықтимал үзілістерді болжай алады және маршруттарды оңтайландырып, тәуекелдер мен шығындарды азайтады.
Алайда ұйым ескертеді: инклюзивті саясатсыз AI цифрлық теңсіздікті күшейтуі мүмкін, себебі төмен табысты елдерде технологияға қолжетімділік шектеулі болып отыр.
Автоматтандыру еңбек нарығына да әсер етуі ықтимал. ДСҰ білім беру және қайта даярлау реформалары арқылы әлеуметтік салдарды жұмсартуға шақырады.
Тұрақты өсім үшін халықаралық келісімдер қажет: AI компоненттеріне баж салығын азайту, біліммен алмасу және бірыңғай стандарттар енгізу.
Баяндамада атап өтілгендей, жасанды интеллект — жай құрал емес, жаһандық сауданың құрылымын өзгертетін фактор. Оның әсері елдердің жаңа саясатқа қаншалықты тез бейімделуіне байланысты болады.
ДСҰ AI-ді болашақ сауданың инфрақұрылымы ретінде қарастыруға шақырады — зор әлеуеті бар, бірақ жаһандық үйлесімді жауапты қажет ететін құбылыс.
