03.07.2025 08:43:00
Дата публикации
2025 жылы Қазақстан азаматтардың цифрлық қауіпсіздігін күшейтуге бағытталған маңызды заңнамалық қадам жасады. Сенат сталкинг пен банктік құралдарды заңсыз пайдалануға қатысты қылмыстық жауапкершілікті енгізетін түзетулерді қабылдады.
Қылмыстық кодекске енгізілген 232-1-бап бойынша банктік шоттарға, төлем құралдарына немесе цифрлық сәйкестендіру құралдарына заңсыз қол жеткізу, беру немесе сатып алу қылмыс болып саналады. Бұл — алаяқтық схемаларда делдал ретінде қолданылатын «дропперлерге» қарсы шара.
Мұндай әрекеттер үшін айыппұл, түзету жұмыстары немесе бас бостандығынан айыру жазасы қарастырылған. Бұл — анонимді аударымдар мен үшінші тұлғалар арқылы жасалатын қаржылық қылмыстардың өсуіне жауап.
Сонымен қатар, 115-1-бап сталкинг үшін қылмыстық жауапкершілікті енгізеді. Бұл — адамның тыныштығы мен қауіпсіздігіне қауіп төндіретін жүйелі қудалау. Ол физикалық бақылау да, интернет арқылы қудалау да болуы мүмкін.
Сталкингке қайталанатын қоңыраулар, хабарламалар, әлеуметтік желілердегі бақылау, жеке деректерді рұқсатсыз жинау және цифрлық арналар арқылы бақылау әрекеттері жатады. Жаза — 200 АЕК-ке дейін айыппұл немесе 50 тәулікке дейін қамау.
Цифрлық сталкинг — жасырын, бірақ қауіпті қысым түрі. Ол аккаунттарды бұзуды, тыңшылық қосымшаларды орнатуды, жалған профильдер жасауды қамтуы мүмкін.
Мұндай әрекеттерді дәлелдеу қиын, ал жәбірленушілер қауіптің ауқымын бірден түсінбеуі мүмкін. Сондықтан заңгерлік қолдау мен құқықтық сауаттылық — цифрлық зорлық-зомбылықпен күресте маңызды құрал.
Бұл заңнамалық өзгерістер — тек жазалау шарасы емес, интернеттегі қауіпсіздікті қамтамасыз етудің жүйелі тәсілі. Заңдар технологиямен қатар дамуы тиіс.
Егер сіз қудалауға ұшырасаңыз немесе деректеріңіз рұқсатсыз пайдаланылып жатқанын сезсеңіз — жалғыз қалмаңыз. Заңгермен кеңесу — қауіпсіздігіңізді қалпына келтірудің алғашқы қадамы болуы мүмкін.
Қылмыстық кодекске енгізілген 232-1-бап бойынша банктік шоттарға, төлем құралдарына немесе цифрлық сәйкестендіру құралдарына заңсыз қол жеткізу, беру немесе сатып алу қылмыс болып саналады. Бұл — алаяқтық схемаларда делдал ретінде қолданылатын «дропперлерге» қарсы шара.
Мұндай әрекеттер үшін айыппұл, түзету жұмыстары немесе бас бостандығынан айыру жазасы қарастырылған. Бұл — анонимді аударымдар мен үшінші тұлғалар арқылы жасалатын қаржылық қылмыстардың өсуіне жауап.
Сонымен қатар, 115-1-бап сталкинг үшін қылмыстық жауапкершілікті енгізеді. Бұл — адамның тыныштығы мен қауіпсіздігіне қауіп төндіретін жүйелі қудалау. Ол физикалық бақылау да, интернет арқылы қудалау да болуы мүмкін.
Сталкингке қайталанатын қоңыраулар, хабарламалар, әлеуметтік желілердегі бақылау, жеке деректерді рұқсатсыз жинау және цифрлық арналар арқылы бақылау әрекеттері жатады. Жаза — 200 АЕК-ке дейін айыппұл немесе 50 тәулікке дейін қамау.
Цифрлық сталкинг — жасырын, бірақ қауіпті қысым түрі. Ол аккаунттарды бұзуды, тыңшылық қосымшаларды орнатуды, жалған профильдер жасауды қамтуы мүмкін.
Мұндай әрекеттерді дәлелдеу қиын, ал жәбірленушілер қауіптің ауқымын бірден түсінбеуі мүмкін. Сондықтан заңгерлік қолдау мен құқықтық сауаттылық — цифрлық зорлық-зомбылықпен күресте маңызды құрал.
Бұл заңнамалық өзгерістер — тек жазалау шарасы емес, интернеттегі қауіпсіздікті қамтамасыз етудің жүйелі тәсілі. Заңдар технологиямен қатар дамуы тиіс.
Егер сіз қудалауға ұшырасаңыз немесе деректеріңіз рұқсатсыз пайдаланылып жатқанын сезсеңіз — жалғыз қалмаңыз. Заңгермен кеңесу — қауіпсіздігіңізді қалпына келтірудің алғашқы қадамы болуы мүмкін.
